Gobernantzaren balioa lan-sozietateetan eta gizarte-ekonomiako enpresetan

Gobernantza da lan-sozietateek eta gizarte-ekonomiako enpresek modu jasangarrian, demokratikoan eta beren balioekin koherentzian funtzionatzea ahalbidetzen duen oinarrietako bat. Kontua ez da soilik bilerak antolatzea edo izapide formalak betetzea, baizik eta proiektu kolektiboaren etorkizuna bermatuko duen erabakitzeko modua eraikitzea. Lan egiten duten gehienak enpresaren jabe direnean, lan-sozietateetan gertatzen den bezala, parte hartzeko arau argiak eta espazio definituak izatea ezinbesteko bihurtzen da.

Gobernantzak aukera ematen du erabakiak hartzeko, informazioari gardentasuna emateko, gaizki-ulertuak saihesteko eta interes komunarekin interes indibidualak orekatzeko. Enpresak denboran jarraipena izatea ere ziurtatzen du, belaunaldi-erreleboa planifikatzeko eta proiektuaren egonkortasunari eusteko aukera ematen duten egitura sendoekin.

Erakunde horietan bi “esparru” bizi dira elkarrekin, eta funtsezkoa da ez nahastea. Lan-esparrua, non pertsona langile gisa aritzen den, egunerokotasunari lotutako jarduerekin: zereginen antolaketa, lan-txandak, lan-giroa, produktibitatea, barne-erantzukizunak. Sozietate-eremuan, aldiz, pertsonak bazkide gisa jarduten du, eta gai estrategikoei buruz erabakitzen du, hala nola enpresaren norabidea, kontuak onartzea edo Administrazio Kontseilua aukeratzea. Bi plano horiek nahasteak tentsioak sortzen ditu, eta kudeaketa zailtzen du; horregatik, funtsezkoa da organo bakoitzak bere zeregina oso argi izatea.

Gobernantzak funtzionatzeko, parte-hartzeak ondo antolatuta egon behar du, eta informazioa oztoporik gabe joan behar da. Beharrezkoa da denek jakitea zein erabaki dagozkien, nola hartzen diren eta non egin dezaketen ekarpena. Gardentasuna konfiantza bermea da eta barne kohesioa indartzen du, baina erantzukizuna ere funtsezkoa da: gobernatzea ez da iritzia ematea bakarrik, hartzen diren erabakien ondorioak onartzea ere bada. Eta hori guztia eraginkortasun ekonomikoaren eta pertsonen ongizatearen arteko oreka iraunkorra bilatuz egin behar da.

Rol bikoitzaren erronka —aldi berean bazkide eta langile izatea— ondo kudeatzeko, ezinbestekoa da prestakuntza, kultura demokratikoa eta komunikazio-bide eraginkorrak izatea. Pertsonek ulertu behar dute zer roletan jokatzen duten une bakoitzean, zer eskubide eta betebehar dituzten eta nola parte har dezaketen modu eraikitzailean.

Gobernantza lantzea ez da zerbait osagarria: egonkortasunean, kohesioan eta etorkizunean inbertitzea da. Ondo eraikitako gobernantza batek erakunde indartsuago, justuago eta biharko erronkei aurre egiteko gaiago bihurtzen ditu lan-sozietateak eta gizarte-ekonomiako enpresak, beren partaidetzazko eta giza nortasuna galdu gabe.

ASLEtik gure enpresei bide horretan lagundu nahi diegu, modu demokratiko, garden eta jasangarrian gobernatzeko gaitasuna indartuz. Ildo horretan, Ecochallenge Alliance proiektua, Gizarte Ekonomiaren eta Zainketen PERTEk kofinantzatutako eta Next Generation EU funtsen esparruan garatutako ekimen berritzailea, funtsezko tresna izango da. Bere formazio plataformaren bitartez, eduki hauek modu praktiko eta eskuragarrian landu ahal izango ditugu, gure lan sozietateak eta ekonomia sozialeko enpresak etorkizuneko erronkei aurre egiteko gero eta prestatuago egon daitezen, gobernantza sendo eta partekatu batekin.

Agian zuri ere interesatuko zaizu…